Sürdürülebilirlik daimi olma yeteneği olarak tanımlanabilir. Sürdürülebilirlik kavramı veya Almanca Nachhaltigkeit, Hans Carl von Carlowitz’e (1645-1714) kadar izlenebilir.
2005 Dünya Sosyal Gelişme Zirvesi ekonomik gelişim, sosyal gelişim ve çevre koruma gibi sürdürülebilir kalkınma hedeflerini belirlemiştir.
Birleşmiş Milletler Binyıl Beyanı ekonomik kalkınma, sosyal gelişme ve çevre koruma dahil olmak üzere sürdürülebilir gelişme ile ilgili ilkeleri ve anlaşmaları tanımlarken, üç boyut kullanmaya devam etmiştir: ekonomi, çevre ve sosyal sürdürülebilirlik.
Son zamanlarda, son on yıldaki tartışmalara cevap veren sistematik bir etki alanı modeli kullanarak, Sürdürülebilirlik Halkaları yaklaşımı, ekonomik, ekolojik, politik ve kültürel sürdürülebilirlik olarak dört birbirinden ayrı boyut belirlemiştir.
Sürdürülebilirlik, zaman ve mekanın birçok ölçeğinde (referans düzeyi veya referans çerçevesi) ve çevresel, sosyal ve ekonomik organizasyonun birçok bağlamında incelenir ve yönetilir. Odak noktası, Dünya gezegeninin toplam taşıma kapasitesi (sürdürülebilirlik) ile ekonomik sektörlerin, ekosistemlerin, ülkelerin, belediyelerin, mahallelerin, ev bahçelerinin, bireysel yaşamların, bireysel malların ve hizmetlerin, mesleklerin, yaşam tarzlarının, davranış kalıplarının sürdürülebilirliğine vs. kadar uzanır.
Nüfus
Resmi Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Beklentileri‘ nin en son (Temmuz 2015) revizyonuna göre, dünya nüfusu 2030 yılına kadar mevcut 7,3 milyardan (Temmuz 2015) 8,5 milyar seviyesine ulaşacak ve sonra 2050 yılına kadar 9 milyarı, 2100 yılına kadar ise 11.2 milyar kişiye ulaşacaktır.
Taşıma Kapasitesi
Küresel ölçekte, bilimsel veriler günümüzde insanların Dünya gezegeninin taşıma kapasitesinin ötesinde yaşadığını ve bunun süresiz olarak devam edemeyeceğini göstermektedir.
Ekolojik ayak izi, ortalama küresel vatandaşa kaynakların sağlanabilmesi ve atıklarının doğa tarafından geri dönüştürülebilmesi için ihtiyaç duyulan biyolojik olarak verimli topraklar bakımından insan tüketimini ölçer.
2008 yılında kişi başına, 2,1 hektar olan doğal biyolojik kapasitesinden %30 daha fazla, kişi başına 2,7 hektara ihtiyaç duyulmaktadır.
Ortaya çıkan ekolojik açık sürdürülemez ekstra kaynaklardan karşılanmak zorundadır ve bunlar üç şekilde elde edilebilir:
- Dünya ticareti dahilindeki mal ve hizmetlerde;
- Geçmişten alınarak(ör. fosil yakıtlar)
- Sürdürülemez kaynak kullanımı ile gelecekten borçlanarak(ör. aşırı kullanım, ormanların yok edilmesi ve aşırı balık avlama).
Çevresel Boyut
Küresel ölçekte ve en geniş anlamda, çevresel yönetim, okyanusları, tatlı su sistemlerini, toprak ve atmosferi kapsar.
Atmosfere olan diğer insan etkileri şehirlerdeki hava kirliliği, fotokimyasal hava kirliliği üreten azot oksitler, sülfür oksitler, uçucu organik bileşenler ve havada asılı partiküller gibi zehirli kimyasallar içeren zararlı maddeler ve ozon tabakasına zarar veren kloroflorokarbonlardır. Sülfat aeresolları gibi atmosferdeki antropojenik partiküller, dünya yüzeyinin parlama ve yansıtma özelliğini azaltır.
Su, dünya yüzeyinin %71 ini kaplar. Bu miktarın 97,5 %’i okyanusların tuzlu suyu iken, sadece 2.5 %’i tatlı su dur ve bunun çoğu Antarktika Buz Tabakasının içinde hapsolmuş durumdadır. Bunun dışında kalan tatlı su, buzullar, göller, nehirler, sulak alanlar, akiferler ve atmosferdedir. Su döngüsü nedeniyle, taze su temini sürekli yağışla yenilenir, ancak bu kaynağın yönetim gerektiren sınırlı bir miktarı vardır.
Okyanus su dolaşım sistemleri iklim ve hava koşulları üzerinde, dolayısı ile insan ve diğer organizmaların gıda kaynakları üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Bilim adamları, iklim değişikliğinin etkisi altında, dünyanın bazı bölgelerinde iklimi sert bir şekilde değiştirebilecek okyanus akımı dolaşım modellerinde ani bir değişiklik olabileceği konusunda uyarmaktadır (Kerr, 2004).
Neolitik devrimden beri dünya ormanlarının yaklaşık 47 %’si insan kullanımı için yok edilmiştir. Günümüzdeki ormanlar buzsuz toprakların yaklaşık dörtte birini kaplar ve bunun yaklaşık yarısı da tropik bölgelerdedir.
Arazi kullanımı değişiklikleri biyosfer faaliyetleri için esastır çünkü kentleşme, tarım, omanlık alan, otlak ve mera için ayrılmış arazideki oynamaların, küresel su, karbon ve azot biyojeokimyasal döngülerine belirgin etkisi vardır.
Fotosentez yoluyla bitkiler (birincil üreticiler) tarafından depolanan Güneş enerjisi, besin zinciri vasıtasıyla diğer organizmalara geçer ve bütün yaşamsal süreçlere bu yolla gereken gücü sağlar. Sanayi Devriminden beri, fosilleşmiş yakıtlarda fosil yakıt olarak depolanan Güneş’in yoğunlaşmış enerjisi, teknolojinin ana itici gücü konumunda olmuş, ki bu da ekonomik ve politik gücün kaynağı olmuştur.
Dünya iklimini stabilize etmek için, yüksek gelirli ülkelerin 2006’daki rakamlara göre olan emisyon oranlarını 2050 yılına kadar yüzde 60 ile yüzde 90 arasında düşürmeleri gerekecektir. Bu hedef gerçekleşirse 380 ppm olan değerin aşırı artmasını engelleyecek şekilde 450-650 ppm arasında tutmak mümkün olacaktır. Bunun üzerindeki değerler sıcaklığı 2 °C den fazla yükseltip katastrofik iklim değişikliğine yol açabilir.
Sürdürülebilir olmayan su kullanımı akiferlerin tükenmesine yol açar ve önemli nehirlerin akış miktarını azaltır. Dünya nüfusu arttıkça, akiferler tüketildikçe ve kaynaklar kirlenip sağlıksız hale geldikçe iklim değişiklikleri daha ciddi boyutlara ulaşacaktır.
Ekonomik Boyut
Sürdürülebilirlik kavramı refahın, kaynakların veya kar marjlarının sürdürülebilir veriminden çok daha geniştir. Günümüzde, gelişmekte olan ülkelerde, insanların ortalama tüketimi sürdürülebilirdir ancak popülasyonlar artmakta ve yüksek tüketimi olan Batı yaşam tarzına özenilmektedir.
Gelişmiş ülkelerin popülasyonu çok az artmaktadır ancak tüketim seviyeleri sürdürülebilir değildir. Sürdürülebilirlik için zorluk, gelişmekte olan ülkelerin yaşam standardını, kaynak kullanımını ve çevresel etkileri arttırmadan geliştirirken, Batı tarzı tüketimi kontrol altına almaktır.
Sosyal Boyut
Sürdürülebilirliği sağlamak için büyük bir çalışma, yoksulluğun azaltılması konusunda gerekir. Brundtland raporuna göre, “fakirlik çevresel problemlerin önemli bir nedeni ve sonucudur. Bu nedenle küresel fakirlik ve uluslararası eşitsizliğin altında yatan nedenleri kapsayan bir bakış açısına sahip olmadan çevresel problemlerle ilgilenme çalışmaları işe yaramayacaktır.”
Sürdürülebilir yaşama bir yaklaşım, küçük ölçekli kentsel dönüşüm şehirlerinde ve kırsal ekoköylerde olduğu gibi, özellikle gıda üretiminde öz yeterlilik seviyesini en üst noktaya çıkarmış, basit yaşam prensiplerine dayanan kendi kendine yetebilen toplumlar oluşturmayı hedefler.
Ekoloji Dost Şehirler
- Kopenhag ( Bisikletle ulaşım, toplu ulaşımda elektrikli motorlar, yeşil çatılar, rüzgar enerjisi)
- Amsterdam (Organik tarım, bisikletle ulaşım)
- Stockholm (Verimli ısınma, bio-yakıt dönüşümü)
- Vancouver (Kuzey Amerika’da kişi başı en düşük karbon salınımı)
- Curitiba (Atıkların %70’i dönüştürülmekte)
- Reykjavik ( Enerjinin sadece %0.1’i fosil yakıtlardan)
- Portland (Atıkların %63’ü dönüştürülmekte)
- San Fransisco ( Su kaynaklarının korunması, plastik ambalaj yasakları)
- Singapur (Yeşil kent)
- Cape Town
Sürdürülebilirlik için Tehlikeler
- Ormansızlaşma ve habitat yıkımı
- Toprak problemleri (erozyon, tuzluluk, and toprak verimlilik kayıpları)
- Su yönetimi problemleri
- Aşırı Avlanma
- Aşırı Balık Avlama
- Tanıtılan türlerinin yerel türler üzerindeki etkisi
- Aşırı Nüfus
- İnsan başına düşen etki artışı
- Antropojenik iklim değişikliği
- Toksinlerin çevrede birikmesi
- Enerji kıtlığı
- Yerkürenin fotosentez kapasitesinin tamamıyla insan tarafından kullanımı
Sürdürülebilir Turizm
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) ve Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’ne (UNWTO) göre sürdürülebilir turizm ilkeleri şunlardır:
1. Ekonomik Süreklilik: Turizm güzergâhlarının ve girişimlerinin başarılarını sürdürebilmeleri, uzun vadede fayda sağlamaya devam edebilmeleri için tasarlanan politikaların yerelde uygulanabilirliğini ve işletmelerin ulusal ve uluslararası düzeyde ve tematik bağlamda rekabet edebilirliğini sağlamak.
2. Yerel Kalkınma: Ziyaretçilerin yerelde geceleme, yerel üretici ve hizmet sağlayıcı ile buluşma, yerelde harcama oranını çoğaltıcı önlemleri destekleyerek, turizmin ev sahibi destinasyona katkısını artırmak.
3. İstihdam Kalitesi: Irk, cinsiyet, engellilik gibi konularda ayrımcılık yapılmaksızın, mesleki uzmanlaşmayı desteklemek, ücret ve hizmet kalitesini iyileştirilerek turizm ile yaratılan yerel istihdamın sayısını ve kalitesini arttırmak.
4) Sosyal Katılım ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Turizm faaliyetlerinden elde edilen ekonomik ve sosyal faydaların, genele yaygın ve adil bir biçimde dağıtılmasına çalışmak, ekonomik ve sosyal olarak dezavantajlı kesime sağlanan fırsatları, gelir ve hizmetleri iyileştirmek.
5) Ziyaretçi Memnuniyeti: Irk, cinsiyet, engellilik hali, yaş veya başka bir ayrımcılık yapılmaksızın, ziyaretçilere güvenli, tatmin edici, sürdürülebilir ve yenilikçi bir deneyim sunmak, “sorumlu turist” olgusunu desteklemek.
6) Yerelden Kontrol: Yerel yönetimlerin planlama, yönetim ve uygulama aşamalarında turizmin diğer paydaşları ile istişare içerisinde olmasını sağlamak, bölgede turizmin gelişimi konularında bölge halkı/toplulukları ve sivil toplumu güçlendirmek ve süreçlere dâhil etmek.
7) Toplumsal Refah: Sosyal bozulma ve istismara yol açmadan yöre halkının sosyal yapı ve kaynaklara, imkânlara ve yaşam destek sistemlerine erişimlerini sağlayarak, yaşam kalitelerini muhafaza etmek ve iyileştirmek.
8) Kültürel Zenginlik: Tarihi mirasa, özgün kültüre, geleneklere ve yöre halkının ayırt edici özelliklerine saygı duymak ve bunların değerlerini artırmak.
9) Fiziki Bütünlük: Kentsel ve kırsal alanların kalitesini muhafaza etmek, iyileştirmek ve çevrenin fiziki ve görsel açıdan bozulmasını önlemek.
10) Biyolojik Çeşitlilik: Doğal alanların, yaşam alanlarının, yaban hayatının, türlerin ve endemizmin (yöreye özgü türlerin) korunmasını desteklemek ve bunlara verilen zararı asgari düzeye indirmek, bu uygulamalar süresince ve sonrasında koruma-kullanma dengesi gözeterek bunların bilinirliğini artırmak.
11) Kaynakların Verimli Kullanımı: Turizm tesislerinin ve hizmetlerinin gelişimi ve işletiminde, kısıtlı ve yenilenmeyen kaynakların kullanımını asgari düzeye indirmek, doğal, kültürel ve tarihi değerler söz konusu olduğunda yerel sahiplenmeyi ve ulusal ve uluslararası bilinirliği artırmak, bu uygulamalar süresince ve sonrasında koruma-kullanma dengesi gözeterek bunların bilinirliğini artırmak.
12) Çevresel Etki: Turizm işletmeleri ve ziyaretçilerden kaynaklanan hava, su ve toprak kirliliğini ve atık üretimini asgari düzeye indirmek, yöre halkını, işletme çalışanlarını ve misafirleri çevresel etki bağlamında bilgilendirmek ve “sorumlu işletme”, “sorumlu turist” gibi kavramları yaygınlaştırmak.
KONAKLAMA TESİSLERİ İÇİN TR-I KRİTERLERİ
BÖLÜM A: Etkili bir sürdürülebilir yönetimin gösterilmesi
A1 Sürdürülebilirlik yönetim sistemi
İşletme, büyüklüğüne ve kapsamına uygun, çevresel, sosyal, kültürel, ekonomik, kalite, insan hakları, sağlık, güvenlik, risk ve kriz yönetimi konularını ele alan ve sürekli iyileştirmeyi yönlendiren uzun vadeli bir sürdürülebilirlik yönetim sistemi uygulamaktadır.
A2 Yasal uyum
İşletme, diğerlerinin yanı sıra sağlık, güvenlik, işgücü ve çevresel konular da dahil olmak üzere yürürlükteki tüm yerel/bölgesel, ulusal ve uluslararası mevzuat ve düzenlemelere uygundur.
A3 Raporlama ve iletişim
İşletme, sürdürülebilirlik politikasını, eylemlerini ve performansını müşteriler de dahil olmak üzere paydaşlara iletir ve desteklerini almaya çalışır.
A4 Personel Katılımı
Personel, sürdürülebilirlik yönetim sisteminin geliştirilmesi ve uygulanması ile ilgilenmekte, sistemin sunumdaki rolleri ve sorumlulukları hakkında periyodik rehberlik ve eğitim almaktadır.
A5 Müşteri deneyimi
Sürdürülebilirlik unsurları da dahil olmak üzere müşteri memnuniyeti izlenir ve düzeltici önlemler alınır.
A6 Doğru tanıtım
Tanıtım malzemeleri ve pazarlama iletişimi, sürdürülebilirlik iddiaları da dahil olmak üzere işletme, ürün ve hizmetleri bakımından doğru ve şeffaftır.Sunulabilecek olandan daha fazlası için söz verilmemiştir.
A7 Binalar ve altyapı
Binaların ve altyapının planlanması, yerleştirilmesi, tasarımı, inşası, yenilenmes işletilmesi ve yıkılması…
- A7.1 Uyum… Korunan ve hassas alanlar ve tarihi miras konuları ile ilgili imar gerekliliklerine ve yasalara uyum.
- A7.2 Etki ve bütünlük… Doğal ve kültürel çevrenin kapasitesi ve bütünlüğü göz önünde bulundurulur.
- A7.3 Sürdürülebilir uygulamalar ve materyaller… yerel/bölgesel olarak uygun, sürdürülebilir uygulamalar ve materyallerin kullanımı.
- A7.4 Herkes için erişim… Gerektiğinde özel ihtiyaçları olan kişilere erişim ve bilgi sağlamak.
A8 Karadaki su ve mülkiyet hakları
İşletme tarafından satın alınan toprak, su ve mülkiyet hakları yasaldır, yerel/bölgede yaşayanların haklarına uygundur, önceden bilgi verilmiştir, onayları alınmıştır ve zorunlu yer değiştirmeyi gerektirmez.
A9 Bilgi ve yorumlama
İşletme, doğal çevre, yerel/bölge kültürü ve kültürel miras hakkında bilgi ve yorumların yanı sıra doğal alanları, canlı kültürleri ve kültürel miras alanlarını ziyaret ederken uygun davranışların açıklamasını da sağlar.
A10 Destinasyonun katılımı
İşletme, bu tür fırsatların bulunduğu destinasyonda sürdürülebilir turizm planlaması ve yönetimi ile ilgilenmektedir.
BÖLÜM B: Yerel/Bölge toplumunun sosyal ve ekonomik faydalarının en üst düzeye çıkarılması ve olumsuz etkilerin en aza indirilmesi
B1 Yerel halkın/Bölge halkının desteklenmesi
İşletme, yerel/bölge altyapısı ve sosyal halk gelişimi için girişimleri aktif olarak desteklemektedir. Girişimlere örnek olarak eğitim, öğretim, sağlık ve sanitasyon ve iklim değişikliğinin etkilerini ele alan projeler verilebilir.
B2 Yerel/Bölgesel istihdam
Yerel /Bölge sakinlerine, yönetim pozisyonları da dahil olmak üzere, istihdam ve ilerleme için eşit fırsatlar sunulmaktadır.
B3 Yerel/Bölgesel satın alma
İşletme mal ve hizmet satın alırken ve sunarken mevcut ve yeterli kalitede yerel/bölgesel ve uygun fiyat tedarikçilerine öncelik vermektedir.
B4 Yerel/Bölgesel girişimciler
İşletme, yerel/bölge girişimcileri yerel/bölgenin doğasına, tarihine ve kültürüne dayanan sürdürülebilir ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi ve satışında desteklemektedir.
B5 İstismar ve taciz
İşletme, özel korumalı gruplar ve diğer savunmasız gruplara yönelik ticari, cinsel veya başka herhangi bir istismar veya tacize karşı bir politika uygulamaktadır.
B6 Fırsat Eşitliği
İşletme, ayrımcılık yapılmaksızın yönetim pozisyonları da dahil olmak üzere istihdam olanakları sunmaktadır.
B7 İyi-saygın çalışma
Çalışma haklarına saygı duyulur, güvenli ve emniyetli bir çalışma ortamı sağlanır ve çalışanlara en az asgari ücreti ödenir. Çalışanlara düzenli eğitim, deneyim ve ilerleme fırsatları sunulur.
B8 Topluma hizmet faaliyetleri
İşletmenin faaliyetleri, işletmeye komşu topluluklara yiyecek, su, enerji, sağlık veya sanitasyon gibi temel hizmetlerin verilmesini tehlikeye atmaz.
B9 Yerel/Bölgesel geçim kaynakları
İşletmenin faaliyetleri, arazi ve su kaynakları kullanımı, geçiş hakkı, ulaşım ve barınma dahil geçim kaynaklarına yerel erişimi olumsuz etkilemez.
BÖLÜM C: Kültürel mirasın faydalarının en üst düzeye çıkarılması ve olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi
C1 Kültürel etkileşimler
İşletme, olumsuz etkileri en aza indirmek ve yerel/bölgesel yararlar ile ziyaretçi tatminini en üst düzeye çıkarmak üzere yerel/bölge topluluklarına, kültürel veya tarihsel açıdan hassas alanlara yapılan ziyaretlerin yönetimi ve tanıtımı için uluslararası ve ulusal iyi uygulamaların yanı sıra yerel/bölgede kabul gören yönlendirmeleri takip etmektedir.
C2 Kültürel mirasın korunması
İşletme, tarihi, arkeolojik, kültürel ve manevi öneme sahip yerel/bölgesel mülklerin, alanların ve geleneklerin korunmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur ve yerel/bölge halkının bunlara erişimini engellemez.
C3 Kültür ve mirasın sunulması
İşletme, yerel/bölge halkının fikri mülkiyet haklarına saygı gösterirken, geleneksel ve çağdaş yerel kültürün otantik unsurlarını operasyonlarında, tasarımında, dekorasyonunda, mutfağında veya mağazalarında değerlendirir.
C4 Eserler
Tarihsel ve arkeolojik eserler, yerel/bölge ve uluslararası yasaların izin verdiği durumlar dışında alınıp satılmaz veya sergilenmez.
Bölüm D: Çevreye olan faydaların en üst düzeye çıkarılması ve olumsuz etkilerin en aza indirilmesi
D1 Kaynakları koruma
D1.1 Çevreye duyarlı satın alma
Satın alma politikaları, mallar, yiyecek, içecek, inşaat malzemeleri ve sarf malzemeleri dahil olmak üzere çevresel açıdan sürdürülebilir tedarikçiler ve ürünlere öncelik verir.
D1.2 Verimli satın alma
İşletme, atıkları en aza indirmek için gıda dahil sarf ve tek kullanımlık malların satın alınmasını dikkatle yönetir.
D1.3 Enerji tasarrufu
Enerji tüketimi türe göre ölçülür ve toplam tüketimi en aza indirmek için adımlar atılır. İşletme, yenilenebilir enerji kullanımını arttırmak için çaba göstermektedir
D1.4 Su tasarrufu
Su riski değerlendirilir, su tüketimi türe göre ölçülür ve genel tüketimi en aza indirmek için adımlar atılır. Su temini sürdürülebilirdir ve çevresel akışları olumsuz etkilemez. Yüksek su riski olan alanlarda, şartlara göre su yönetim hedefleri belirlenir ve takip edilir.
D2 Kirliliğin azaltılması
D2.1 Sera gazı emisyonları
İşletme tarafından kontrol edilen tüm kaynaklardan önemli sera gazı emisyonları tanımlanır, mümkün olduğunda hesaplanır ve bunlardan kaçınmak veya en aza indirmek için prosedürler uygulanır. İşletmenin kalan emisyonlarının dengelenmesi teşvik edilir.
D2.2 Taşımacılık
İşletme, nakliye gereksinimlerini azaltmaya çalışır ve müşteriler, çalışanlar, tedarikçiler ve kendi operasyonlarında daha temiz ve kaynak açısından daha verimli alternatiflerin kullanılmasını aktif olarak teşvik eder.
D2.3 Atık Su
Gri su dahil olmak üzere atık su etkili bir şekilde arıtılmakta ve yerel/bölge halkına veya çevreye olumsuz bir etkisi olmaksızın sadece güvenli bir şekilde yeniden kullanılmaktadır veya serbest bırakılmaktadır.
D2.4 Katı atık
Gıda atığı da dahil olmak üzere atık ölçülür, atığı azaltma, azaltmanın mümkün olmadığı durumlarda yeniden kullanma veya geri dönüştürme mekanizmaları mevcuttur. Herhangi bir atık bertarafının yerel/bölgedeki nüfus veya çevre üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur.
D2.5 Zararlı maddeler
Pestisitler, boyalar, yüzme havuzu dezenfektanları ve temizlik malzemeleri de dahil olmak üzere zararlı maddelerin kullanımı en aza indirilir, mümkünse zararsız ürünler veya işlemlerle ikame edilir. Kimyasalların tüm depolanması, kullanımı, taşınması ve atılması gerektiği gibi yönetilir.
D2.6 Kirliliğin en aza indirilmesi
İşletme, gürültü, ışık, yüzey akışı, erozyon, ozon tabakasını incelten maddeler ile hava, su ve toprak kirleticilerden kaynaklanan kirliliği en aza indirmek için uygulamalara sahiptir ve bunları uygular.
D3 Biyoçeşitliliğin, ekosistemlerin ve peyzajın korunması
D3.1 Biyoçeşitliliğin korunması
İşletme, kendi mülkünün uygun yönetimi yoluyla biyolojik çeşitliliğin korunmasına destek olur ve katkıda bulunur. Doğal korunan alanlara ve biyolojik çeşitlilik değeri yüksek alanlara özellikle dikkat edilir. Doğal ekosistemlerdeki herhangi bir rahatsızlık en aza indirgenir, verilen zararlar rehabilite edilir ve koruma yönetimine telafi edici katkılar sunulur.
D3.2 İstilacı türler
İşletme istilacı türlerin ortaya çıkmasını önlemek için önlemler alır. Yerli türleri, özellikle doğal alanlarda, mümkün olan yerlerde peyzaj ve restorasyon için kullanılır..
D3.3 Doğal alanlara ziyaretler
İşletme, olumsuz etkileri en aza indirmek ve ziyaretçi memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak için doğal alanlara ziyaretlerin yönetimi ve tanıtımı için uygun yönergeleri izler.
D3.4 Yaban hayatı etkileşimleri
Serbest dolaşımdaki yaban hayatı ile etkileşimler, kümülatif etkilerde dikkate alınarak, bahsi geçen hayvanlar ve vahşi yaşamdaki nüfusunun canlılığı ve davranışı üzerindeki olumsuz etkileri önlemek üzere yayılmacı olmayan ve sorumlu bir yönetim anlayışı çerçevesinde sürdürülmektedir.
D3.5 Hayvan sağlığı ve refahı
Yetkili ve uygun şekilde donanımlı kişiler dışında, yerel/bölgesel ve uluslararası yasalara uygun olarak düzenlenmiş faaliyetler haricinde hiçbir vahşi hayvan türü edinilemez, yetiştirilemez veya esir tutulmaz. Tüm vahşi ve evcil hayvanların barınma, bakım ve kullanımı en yüksek hayvan refahı standartlarını karşılamaktadır.
D3.6 Yaban hayatı avcılığı ve ticareti
Yaban hayatı türleri, kullanımlarının sürdürülebilir olmasını ve yerel/bölgesel ve uluslararası yasalara uygun olmasını sağlayan düzenlenmiş bir faaliyetin parçası olmaları dışında avlanamaz, toplanamaz, tüketilmez, sergilenmez, satılmaz veya ticari faaliyetlere konu edilmez.
Kaynakça
“Hans Carl von Carlowitz and Sustainability”. Environment and Society Portal. 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2019.
Botkin, D.B. (1990). Discordant Harmonies, a New Ecology for the 21st century. New York: Oxford University Press. 978-0-19-507469-7.
“The World Population Prospects: 2015 Revision”. http://www.un.org. 1 Ocak 2015. 31 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
Kerr, R.A. (2004). “Global change. A slowing cog in the North Atlantic ocean’s climate machine”. Science. 304 (5669), s. 371–2. doi:10.1126/science.304.5669.371a. PMID 15087513.
IPCC (2007).”Climate Change 2007: the Physical Science Basis. Summary for Policymakers.” Retrieved on: 2009-03-18.
Jared Diamond, Collapse: How Societies Choose to Fail or Survive, Penguin Books, 2005 and 2011 (978-0-241-95868-1).
The Lectures 