Cermen Dillerinde Popüler Soyadları ve Etimolojik Kökenleri

Batı Cermen dilleri en yaygın olarak konuşulan üç Cermen dilini içerir: Yaklaşık 360-400 milyon anadil kullanıcısıyla İngilizce; 100 milyondan fazla anadil kullanıcısıyla Almanca ve 20 milyondan fazla anadil kullanıcısıyla Hollandaca. Dünya Savaşı öncesi Avrupa’sında yaklaşık 13 milyon Yahudi tarafından kullanılan ve şu anda yaklaşık 1,5 milyon anadili kullanıcısı olan Yidiş; 1,5 milyon anadili kullanıcısı olan İskoçça; Hollanda-Belçika-Almanya sınırı boyunca yaklaşık 1,3 milyon konuşanı olan Limburgca çeşitleri; ve Hollanda ve Almanya’da 500.000’den fazla anadili kullanıcısı olan Frizce dilleri.

En büyük Kuzey Cermen dilleri İsveççe, Danca ve Norveççedir; bunlar kısmen karşılıklı anlaşılabilir dillerdir ve İskandinav ülkelerinde toplamda yaklaşık 20 milyon anadil konuşuru ve beş milyon da ikinci dil konuşuru vardır; ancak Orta Çağ’dan beri bu diller bir Batı Cermen dili olan Orta Aşağı Almanca’dan güçlü bir şekilde etkilenmiştir ve çeşitli tahminlere göre Aşağı Almanca kelimeler kelime dağarcıklarının yaklaşık %30-60’ını oluşturmaktadır. Günümüze ulaşan diğer Kuzey Cermen dilleri Faroe dili, İzlandaca ve Elfdalanca olup, bu diller daha muhafazakâr diller olup, önemli bir Aşağı Almanca etkisi yoktur, daha karmaşık bir dilbilgisine sahiptir ve günümüzde diğer Kuzey Cermen dilleriyle karşılıklı anlaşılabilirlikleri sınırlıdır.

Doğu Germen kolu Gotik, Burgonya ve Vandalcayı içermekteydi ve bunların hepsi artık yok olmuştur. En son yok olan Kırım Gotçasıdır ve 18. yüzyılın sonlarına kadar Kırım’ın bazı izole bölgelerinde konuşulmuştur.

Yazıda Avusturya, İsviçre (Almanca konuşan kantonlar), İngiltere, Almanya, İskoçya, Hollanda, Lüksemburg, İsveç, Norveç ve Danimarka’da en popüler olan soyadları ve bunların etimolojik kökenlerine yer verilmiştir. Diğer dillerde böyle bir çalışma yapılmamasının nedeni uluslararası toplumca tanınan ülkelerin resmi dilleri olmaması ve dolayısıyla istatistiklere ulaşmanın kolay olmamasıdır. İzlandaca’nın ayrılmasının sebebi ; İzlanda soyadlarının, modern Batı dünyasındaki diğer isimlendirme sistemlerinin çoğundan patronimik veya bazen matronimik olmaları nedeniyle farklıdır: tarihi aile soyunu değil, çocuğun babasını (veya annesini) göstermesidir. İzlanda, İskandinav ülkeleri olan Danimarka, Faroe Adaları, Norveç, İsveç ve Finlandiya ile ortak bir kültürel mirası paylaşmaktadır. Diğer İskandinav ülkelerinin aksine İzlandalılar, eskiden tüm İskandinav ülkeleri tarafından kullanılan geleneksel isim sistemlerini kullanmaya devam etmişlerdir.

Avusturya

1. Gruber- Gruber, Avusturya ve Bavyera’da jeolojik bir çöküntü, maden veya çukur gibi yerlerden gelen bir kişiye atıfta bulunan bir Alman soyadıdır.

2. Huber- Almanca’da sığınak anlamına gelen Hube kelimesinden türemiş olup, bir çiftçinin sahip olabileceği ve onlara özgür mülk kullanıcısı statüsü veren bir toprak birimidir. Bu toprak parçasına sahip olanlara Huber denmektedir.

3. Bauer- Bauer, “köylü” veya “çiftçi” anlamına gelen bir Almanca soyadıdır.

4. Wagner- Wagner, ‘araba yapımcısı’ veya ‘araba sürücüsü’ anlamına gelen Cermen soyadı Waganari’den türemiştir. Wagner soyadı Almancadır. Bu isim aynı zamanda İskandinavya, Hollanda, Doğu Avrupa ve diğer yerlerde, Almanca konuşulan tüm ülkelerde ve Aşkenaz Yahudileri arasında da yaygındır.

5. Müller- Almanca Müller kelimesi “değirmenci” anlamına gelir (meslek olarak).

6. Pichler- Pichler ve benzeri soyadları Bavyera’da ‘tepe’ için kullanılan pichl, pichel veya bühel gibi eski isimlerden türemiştir. Bühel en eski versiyonudur, pichel ve pichl ondan türetilmiştir.

7. Steiner- Steiner bir Alman soyadıdır (taş veya kaya anlamına gelen Stein’den türetilmiştir). Bu isim Bavyera kökenlidir ve bir taş veya kaya sınırının yakınında yaşayan bir kişiyi ifade eder.

8. Moser- Moser is a South German topographic surname coming from ‘Moos’. Mooslu.

9. Mayer- Mayer Almanca, Latince ve İbranice kökenli, sırasıyla “çiftçi”, “büyük” veya “parlak” anlamına gelen eril bir isimdir.

10. Hofer- Güney Alman ve Yahudi (Aşkenaz) (ayrıca Höfer): Orta Yüksek Almanca hof ‘çiftlik evi, malikane, saray’ + aracı eki -er’den bir çiftlikte yaşayan, çalışan veya yöneten biri için statü adı.

Danimarka

1. Nielsen- Niels’in oğlu. Niels, Danimarka, Belçika, Norveç (eskiden) ve Hollanda’da yaygın olan Nicholas’a eşdeğer bir erkek adıdır. Bu isim Aziz Nikolas’tan esinlenerek Nicholas veya Yunanca Nicolaos’un geliştirilmiş kısa biçimidir. İsim Antik Yunanca’dan türemiştir: Νῑκόλᾱος. Yunanca νίκη, nī́kē ‘zafer’ ve λᾱός, lāós ‘halk’ sözcüklerinin bileşiminden oluşan bu sözcüğün ‘halkın zaferi’ anlamına geldiği anlaşılmaktadır.

2. Jensen- Jens’in oğlu. Jens ismi öncelikle İskandinav kökenli bir erkek ismidir ve “Tanrı Lütufkardır” anlamına gelir.

3. Hansen- Hans’ın oğlu. Başlangıçta Johannes’in (John) kısaltmasıydı, ancak artık resmi amaçlar için kendi başına bir isim olarak da kabul edilmektedir. Yunanca ve Klasik Latince varyantlarının (Ιωάννης, Ioannes) bir çeşididir, kendisi de “Yahova lütufkârdır” anlamına gelen İbranice Yehochanan isminden türemiştir. Bu isim Kuzey Avrupa’da, özellikle de Almanya’da Hıristiyanlık nedeniyle popüler hale gelmiştir.

4. Pedersen- Peder’in oğlu. Peter yaygın bir eril isimdir. Doğrudan Yunanca Πέτρος, Petros (Yunanca petra, “kaya” veya “taş” kelimesinin türetilmiş, eril hali) kelimesinden türetilmiştir ve kendisi de İsa’nın havari Simun’a verdiği yeni isim olan Aramice Kefa’nın (“taş, kaya”) çevirisidir.

5. Andersen- Anders’in oğlu. Anders, İskandinav dillerinde ve Fering Kuzey Frizcesi’nde bir erkek ismi olup Yunanca Andreas (“erkekçe”) ve İngilizce Andrew kelimelerinin karşılığıdır.

6. Christensen- Christen’in oğlu. Christen, Latince kökenli cinsiyetsiz bir isimdir ve uzun süredir kullanılan Christian’ın bir varyasyonudur. Her ikisi de erdemli bir doğayla kutsanmış olsa da, ortak anlamları olan “İsa’nın takipçisi” sayesinde Christen’in etimolojisi, bu özelliği yüceltmek ve savunmak için kullanmaya hazır birini ifade eder.

7. Larsen- Lars’ın oğlu. Lars, “Laurentum şehrinden” anlamına gelmektedir. Lars, “Laurentum’dan” veya “defne ile taçlandırılmış” anlamına gelen Latince Laurentius isminden türetilmiştir.

8. Sorensen- Soren’in oğlu. Søren, bazen Soren olarak İngilizceleştirilen İskandinavca bir isimdir. Bu isim, 4. yüzyılda yaşamış olan Kölnlü Hıristiyan aziz Severin’in isminden türetilmiştir ve köken olarak Latince severus (“şiddetli, katı, ciddi”) kelimesinden türemiştir.

9. Rasmussen- Rasmus’un oğlu. Rasmus, “sevgili” anlamına gelen “Erasmus” isminin kısaltılmış halidir.

10. Jorgensen- Jorgen’in oğlu. Jorgen erkek ismi olarak Yunanca ve İskandinav kökenli olup “çiftçi” anlamına gelmektedir.

Almanya

1. Müller- Almanca Müller kelimesi “değirmenci” anlamına gelir (meslek olarak).

2. Schmidt- Schmidt, Almanca “demirci” ve/veya ” maden işleyen” anlamına gelen “Schmied” kelimesinden türetilmiş yaygın bir Alman meslek soyadıdır. Bu soyadı, İngilizce konuşulan dünyada “Smith “in Almanca karşılığıdır.

3. Schneider- Schneider (Almanca “terzi”, kelimenin tam anlamıyla “kesen”, schneiden “kesmek” fiilinden) Almanya’da çok yaygın bir soyadıdır.

4. Fischer- Fischer, balıkçı anlamına gelen bir Alman meslek soyadıdır.

5. Meyer- Meyer soyadı bir İngiliz, Hollandalı, Alman ve Yahudi soyadıdır. Çok sayıda varyantı ile (Myer, Meyr, Meier, Meijer, Mayer, Maier, Mayr, Mair vb, ancak bu isimlerin tüm örnekleri mutlaka akraba değildir) en yaygın Alman soyadıdır. Orta Yüksek Almanca’daki orijinal anlamı mei(g)er, Latince maior domus, yani “bir evin reisi” (bkz. belediye başkanı), daha sonra basitçe “kiracı” veya “(özgür) çiftçi” anlamına gelen “yönetici (bir lordun kırsal mülkünün)” dir.

6. Weber- Weber, “dokumacı” anlamına gelen bir isimden türetilmiş Alman kökenli bir soyadıdır.

7. Wagner- Wagner, ‘araba yapımcısı’ veya ‘araba sürücüsü’ anlamına gelen Cermen soyadı Waganari’den türemiştir. Wagner soyadı Almancadır. Bu isim aynı zamanda İskandinavya, Hollanda, Doğu Avrupa ve diğer yerlerde, Almanca konuşulan tüm ülkelerde ve Aşkenaz Yahudileri arasında da yaygındır.

8. Schulz-Schulz, Almanya’da, özellikle de Kuzey Almanya’da yaygın bir Alman ve Yahudi-Aşkenaz aile adıdır. Schulz kelimesi, ortaçağda köy muhtarı veya zaptiye/şerif anlamına gelen yerel resmi unvan Schultheiß veya (Dorf-)Schulz(e)’den gelmektedir.

9. Becker- Becker, Bäcker ve Baecker ile birlikte, pişirme anlamına gelen [baːk]~[bɛk] kökünden türeyen Almanca soyadlarından biridir.

10. Hoffmann – Almanca Hof(f) ‘çiftlik, malikane, avlu’ + Mann ‘adam’ sözcüğünden çiftlik veya malikane kâhyası için statü adı.

Lüksemburg

1. Schmit- Schmit, Almanca “demirci” ve/veya ” maden işleyen” anlamına gelen “Schmied” kelimesinden türetilmiş yaygın bir Alman meslek soyadıdır. Bu soyadı, İngilizce konuşulan dünyada “Smith “in Almanca karşılığıdır.

2. Muller- Almanca Müller kelimesi “değirmenci” anlamına gelir (meslek olarak).

3. Weber- Weber, “dokumacı” anlamına gelen bir isimden türetilmiş Alman kökenli bir soyadıdır.

4. Hoffmann- Almanca Hof(f) ‘çiftlik, malikane, avlu’ + Mann ‘adam’ sözcüğünden çiftlik veya malikane kâhyası için statü adı.

5. Wagner- Wagner, ‘araba yapımcısı’ veya ‘araba sürücüsü’ anlamına gelen Cermen soyadı Waganari’den türemiştir. Wagner soyadı Almancadır. Bu isim aynı zamanda İskandinavya, Hollanda, Doğu Avrupa ve diğer yerlerde, Almanca konuşulan tüm ülkelerde ve Aşkenaz Yahudileri arasında da yaygındır.

6. Thill- Theud (Eski Yüksek Almanca thiot) “insan ırkı” unsuruyla oluşturulmuş eski bir Cermen şahıs adının (Thietilo) kısa bir biçiminden. Muhtemelen Kleve (Rhineland) yakınlarındaki Till adlı bir yerden gelen bir yerleşim yeri adıdır.

7. Schmitz- Schmitz, Almanca “demirci” ve/veya ” maden işleyen” anlamına gelen “Schmied” kelimesinden türetilmiş yaygın bir Alman meslek soyadıdır. Bu soyadı, İngilizce konuşulan dünyada “Smith “in Almanca karşılığıdır.

8. Schroeder-Schroeder, Kuzey Almanca (Schröder’den) bir kumaş kesicisi veya terzi için bir meslek adıdır, Orta Aşağı Almanca schroden, schraden “kesmek” fiilinin bir ajan türevinden.

9. Reuter- Orta Yüksek Almanca (ge)riute ‘açıklık’ sözcüğünden türemiştir, dolayısıyla bir açıklıkta yaşayan biri için topografik bir ad veya ormanlık alanın temizleyicisi için bir meslek adıdır. Reut(e) ve Reit, bir ormanda veya eskiden orman olan bir yerde bulunduğunu belirten yer adlarının sık rastlanan unsurlarıdır.

10. Klein- Klein Hollandaca, Almanca ve Afrikaans dillerinde “küçük” anlamına gelen bir sözcük olup, soyadı olarak kullanılmaya başlanmış ve bu soyadını taşıyanlarla ilişkilendirilen yer, kavram ve keşiflerin adlarına geçmiştir.

Hollanda

1. De Jong- De Jong, “genç” anlamına gelen Hollandaca bir soyadıdır.

2. Jansen- Jansen, Johannes’in yaygın bir türevi olan Jan’ın oğlu anlamına gelen bir Hollandaca/Flamanca ve Aşağı Almanca patronimik soyadıdır. İngilizce Johnson soyadına eşdeğerdir.

3. De Vries-De Vries en yaygın Hollanda soyadlarından biridir. Coğrafi bir kökene işaret eder: “Vriesland” Hollanda’nın Friesland (Frizya) eyaletinin eski bir yazımıdır. Dolayısıyla, “de Vries” “Frizyalı” anlamına gelir.

4. Van den Berg- Van den Berg, Hollandaca’da “dağdan-dağlı/ yamaçtan” anlamına gelen toponimik bir soyadıdır.

5. Van Dijk-Felemenkçe: Hollanda’daki binlerce setten birinin yanında yaşayan birinin topografik adı (Orta Felemenkçe dike ‘set’) veya daha çok Belçika ve Hollanda’da Dijk Dijke veya Dyck olarak adlandırılan veya adında set bulunan birçok yerden gelen bir yerleşim adı.

6. Bakker-Bakker, İngilizce Baker’a eşdeğer, “fırıncı” anlamında yaygın bir Hollandaca soyadıdır.

7. Janssen- Janssen, Johannes’in yaygın bir türevi olan Jan’ın oğlu anlamına gelen bir Hollandaca/Flamanca ve Aşağı Almanca patronimik soyadıdır. İngilizce Johnson soyadına eşdeğerdir.

8. Visser-Visser, “balıkçı” anlamına gelen Hollandaca bir meslek soyadıdır.

9. Smit- Smit, Almanca “demirci” ve/veya ” maden işleyen” anlamına gelen “Schmied” kelimesinden türetilmiş yaygın bir Alman meslek soyadıdır. Bu soyadı, İngilizce konuşulan dünyada “Smith “in Almanca karşılığıdır.

10. Meijer, Meyer- Meyer soyadı bir İngiliz, Hollandalı, Alman ve Yahudi soyadıdır. Çok sayıda varyantı ile (Myer, Meyr, Meier, Meijer, Mayer, Maier, Mayr, Mair vb, ancak bu isimlerin tüm örnekleri mutlaka akraba değildir) en yaygın Alman soyadıdır. Orta Yüksek Almanca’daki orijinal anlamı mei(g)er, Latince maior domus, yani “bir evin reisi” (bkz. belediye başkanı), daha sonra basitçe “kiracı” veya “(özgür) çiftçi” anlamına gelen “yönetici (bir lordun kırsal mülkünün)” dir.

Norveç

1. Hansen- Hans’ın oğlu. Hansen, Johannes’in yaygın bir türevi olan Hans’ın oğlu anlamına gelen bir Hollandaca/Flamanca ve Aşağı Almanca patronimik soyadıdır. İngilizce Johnson soyadına eşdeğerdir.

2. Johansen- Johan’ın oğlu. Johan, Yunanca Iōánnēs (Ἰωάννης) isminin Latince biçimi olan Iohannes’in İskandinavca ve Hollandaca biçimidir, İbranice Yochanan (יוֹחָנָן) isminden türetilmiş olup, “Yahova Lütufkârdır” anlamına gelen Yehochanan (יְהוֹחָנָן) biçiminin genişletilmiş halidir.

3. Olsen- Olaf ya da Ola’nın oğlu. Muhtemelen Proto-Norse kökenlidir, *Anu-laibaz olarak yeniden yapılandırılmıştır, anu “ata, büyük baba” ve laibaz “yadigâr, torun”. Eski İngilizce biçimleri Ǣlāf, Anlāf olarak tespit edilmiştir. Buna karşılık gelen Eski Novgorod lehçesi biçimi Uleb’dir. İsmin daha sonraki bir İngilizce biçimi Olave’dir.

4. Larsen- Lars’ın oğlu. Lars, “Laurentum şehrinden” anlamına gelmektedir. Lars, “Laurentum’dan” veya “defne ile taçlandırılmış” anlamına gelen Latince Laurentius isminden türetilmiştir.

5. Andersen-Anders’in oğlu. Anders, İskandinav dillerinde ve Fering Kuzey Frizcesi’nde bir erkek ismi olup Yunanca Andreas (“erkekçe”) ve İngilizce Andrew kelimelerinin karşılığıdır.

6. Pedersen- Peder’in oğlu. Peter yaygın bir eril isimdir. Doğrudan Yunanca Πέτρος, Petros (Yunanca petra, “kaya” veya “taş” kelimesinin türetilmiş, eril hali) kelimesinden türetilmiştir ve kendisi de İsa’nın havari Simun’a verdiği yeni isim olan Aramice Kefa’nın (“taş, kaya”) çevirisidir.

7. Nilsen- Nils’in oğlu. Nils, Danimarka, Belçika, Norveç (eskiden) ve Hollanda’da yaygın olan Nicholas’a eşdeğer bir erkek adıdır. Bu isim Aziz Nikolas’tan esinlenerek Nicholas veya Yunanca Nicolaos’un geliştirilmiş kısa biçimidir. İsim Antik Yunanca’dan türemiştir: Νῑκόλᾱος. Yunanca νίκη, nī́kē ‘zafer’ ve λᾱός, lāós ‘halk’ sözcüklerinin bileşiminden oluşan bu sözcüğün ‘halkın zaferi’ anlamına geldiği anlaşılmaktadır.

8. Kristiansen- Kristian’ın oğlu. Kristiann, Latince kökenli cinsiyetsiz bir isimdir ve uzun süredir kullanılan Christian’ın bir varyasyonudur. “İsa’nın takipçisi” .

9. Jensen- Jens’in oğlu. Jens ismi öncelikle İskandinav kökenli bir erkek ismidir ve “Tanrı Lütufkardır” anlamına gelir.

10. Karlsen- Karl’ın oğlu. Karl (ayrıca Carl), özgür adam ya da basitçe adam anlamına gelen Charles erkek isminin Cermen kökenli bir varyantıdır.

İsveç

1. Andersson- Anders’in oğlu. Anders, İskandinav dillerinde ve Fering Kuzey Frizcesi’nde bir erkek ismi olup Yunanca Andreas (“erkekçe”) ve İngilizce Andrew kelimelerinin karşılığıdır.

2. Johansson- Johan’ın oğlu. Johan, Yunanca Iōánnēs (Ἰωάννης) isminin Latince biçimi olan Iohannes’in İskandinavca ve Hollandaca biçimidir, İbranice Yochanan (יוֹחָנָן) isminden türetilmiş olup, “Yahova Lütufkârdır” anlamına gelen Yehochanan (יְהוֹחָנָן) biçiminin genişletilmiş halidir.

3. Karlsson- Karl’ın oğlu. Karl (ayrıca Carl), özgür adam ya da basitçe adam anlamına gelen Charles erkek isminin Cermen kökenli bir varyantıdır.

4. Nilsson- Nils’in oğlu. Nils, Danimarka, Belçika, Norveç (eskiden) ve Hollanda’da yaygın olan Nicholas’a eşdeğer bir erkek adıdır. Bu isim Aziz Nikolas’tan esinlenerek Nicholas veya Yunanca Nicolaos’un geliştirilmiş kısa biçimidir. İsim Antik Yunanca’dan türemiştir: Νῑκόλᾱος. Yunanca νίκη, nī́kē ‘zafer’ ve λᾱός, lāós ‘halk’ sözcüklerinin bileşiminden oluşan bu sözcüğün ‘halkın zaferi’ anlamına geldiği anlaşılmaktadır.

5. Eriksson- Erik’in oğlu. Bu isim genellikle “tek hükümdar, otokrat” veya “ebedi hükümdar, her zaman güçlü” anlamlarına gelmektedir.

6. Larsson- Lars’ın oğlu. Lars, “Laurentum şehrinden” anlamına gelmektedir. Lars, “Laurentum’dan” veya “defne ile taçlandırılmış” anlamına gelen Latince Laurentius isminden türetilmiştir.

7. Olsson- Olaf ya da Ola’nın oğlu. Muhtemelen Proto-Norse kökenlidir, *Anu-laibaz olarak yeniden yapılandırılmıştır, anu “ata, büyük baba” ve laibaz “yadigâr, torun”. Eski İngilizce biçimleri Ǣlāf, Anlāf olarak tespit edilmiştir. Buna karşılık gelen Eski Novgorod lehçesi biçimi Uleb’dir. İsmin daha sonraki bir İngilizce biçimi Olave’dir.

8. Persson- Per’in oğlu. Per, Peter kelimesinin yerel dilde kısaltılmış halidir.

9. Svensson- Sven’in oğlu. Sven (Danca ve Norveççe’de ayrıca Svend ve Norveççe’de en yaygın olarak Svein), Almanca konuşulan ülkelerde de kullanılan İskandinav bir ilk isimdir ve İngilizce Swain ismiyle akrabadır. İsmin kendisi Eski Nors dilinde “genç adam” veya “genç savaşçı” anlamına gelmektedir.

10. Gustafsson- Gustaf’ın oğlu. Gustav, olarak da yazılır, muhtemelen Eski İsveç kökenli, çoğunlukla İskandinav ülkelerinde, Almanca konuşulan ülkelerde kullanılan, muhtemelen “Geatlerin veya Gotların veya tanrıların asası” anlamına gelen, muhtemelen Eski İskandinav unsurları Gautr (” Geatlar “), Gutar/Gotar (“Gotlar”) veya goð ōs (“tanrılar”) ve stafr (“asa”) ‘dan türetilmiş bir erkek adıdır. Bir başka etimoloji ise ismin Ortaçağ Slav kökenli olabileceğini, Ortaçağ Slavcasında gosti (“misafir”) ve slava (“şan”) kelimelerinden oluşan ve kuzeye ve batıya, Almanya ve İskandinavya’ya göç eden gruplar tarafından benimsenen “şanlı misafir” anlamına gelen bileşik bir kelime olan Gostislav isminden geldiğini öne sürmektedir.

İsviçre (Almanca Konuşan Kantonlar)

1. Müller- Almanca Müller kelimesi “değirmenci” anlamına gelir (meslek olarak).

2. Meier- Meyer soyadı bir İngiliz, Hollandalı, Alman ve Yahudi soyadıdır. Çok sayıda varyantı ile (Myer, Meyr, Meier, Meijer, Mayer, Maier, Mayr, Mair vb, ancak bu isimlerin tüm örnekleri mutlaka akraba değildir) en yaygın Alman soyadıdır. Orta Yüksek Almanca’daki orijinal anlamı mei(g)er, Latince maior domus, yani “bir evin reisi” (bkz. belediye başkanı), daha sonra basitçe “kiracı” veya “(özgür) çiftçi” anlamına gelen “yönetici (bir lordun kırsal mülkünün)” dir.

3. Schmid- Schmid, Almanca “demirci” ve/veya ” maden işleyen” anlamına gelen “Schmied” kelimesinden türetilmiş yaygın bir Alman meslek soyadıdır. Bu soyadı, İngilizce konuşulan dünyada “Smith “in Almanca karşılığıdır.

4. Keller- Keller, çeşitli kökenleri olan bir soyadıdır. En eski kökene sahip olan İrlandaca versiyonu, Galce Ó Ceilechair soyadından gelmektedir. Modern Almancada Keller kiler veya bodrum anlamına gelir, ancak tarihsel olarak bir kilerci veya şarap üreticisini belirtir.

5. Weber- Weber, “dokumacı” anlamına gelen bir isimden türetilmiş Alman kökenli bir soyadıdır.

6. Huber- Almanca’da sığınak anlamına gelen Hube kelimesinden türemiş olup, bir çiftçinin sahip olabileceği ve onlara özgür mülk kullanıcısı statüsü veren bir toprak birimidir. Bu toprak parçasına sahip olanlara Huber denmektedir.

7. Meyer- Meyer soyadı bir İngiliz, Hollandalı, Alman ve Yahudi soyadıdır. Çok sayıda varyantı ile (Myer, Meyr, Meier, Meijer, Mayer, Maier, Mayr, Mair vb, ancak bu isimlerin tüm örnekleri mutlaka akraba değildir) en yaygın Alman soyadıdır. Orta Yüksek Almanca’daki orijinal anlamı mei(g)er, Latince maior domus, yani “bir evin reisi” (bkz. belediye başkanı), daha sonra basitçe “kiracı” veya “(özgür) çiftçi” anlamına gelen “yönetici (bir lordun kırsal mülkünün)” dir.

8. Schneider- Schneider (Almanca “terzi”, kelimenin tam anlamıyla “kesen”, schneiden “kesmek” fiilinden) Almanya’da çok yaygın bir soyadıdır.

9. Steiner- Steiner bir Alman soyadıdır (taş veya kaya anlamına gelen Stein’den türetilmiştir). Bu isim Bavyera kökenlidir ve bir taş veya kaya sınırının yakınında yaşayan bir kişiyi ifade eder.

10. Fischer- Fischer, balıkçı anlamına gelen bir Alman meslek soyadıdır.

İngiltere

1. Smith- Demirci anlamına gelen bu isim, Eski İngilizcede metal işleyen kişi anlamına gelen smið ya da smiþ sözcüğünden türemiş olup, smite sözcüğünün Eski İngilizcedeki biçimi olan smitan sözcüğüyle bağlantılıdır ve aynı zamanda vurmak anlamına da gelmektedir (17. yüzyıl başlarında İncil İngilizcesinde olduğu gibi: “to smite” = vurmak fiili). Eski İngilizce smiþ sözcüğü Proto-Germence smiþaz sözcüğünden gelmektedir. Smithy, Eski İngilizce sözcük Proto-Germence smiðjon kökünden gelen smiðē sözcüğünden alıntıdır. Smith’in mesleki bir soyadı olarak kullanımı Anglo-Sakson dönemine kadar uzanmaktadır.

2. Jones- Jones, “John’un oğlu” anlamına gelen Galce ve İngilizce kökenli bir soyadıdır.

3. Taylor- Taylor, İngiliz kökenli bir soyadıdır. Norman istilasından sonra İngiltere’de geliştiği düşünülmektedir. Muhtemelen Fransa’daki Norman meslek soyadından (terzi anlamına gelir) gelmektedir. Eski Fransızca tailleur’den (“kesici”) türetilmiş olup, soyadının ilk tarihsel kanıtı 1182 yılında Güney Batı İngiltere’deki Somerset Kontluğu’na dayanmaktadır.

4. Brown- İsmin çoğu geçtiği yer, bir bireyin ten rengi, saç rengi veya giydiği kıyafetle ilgili bir lakaptan türetilmiştir. Bu lakap Eski İngilizce brun, brūn; Orta İngilizce brun, broun; veya Eski Fransızca brun kelimelerinden türetilmiştir.

5. Williams- Williams, William kişisel adından türetilmiş bir soyadıdır ve bu da Eski Almanca Willihelm ve Willelm adlarından türetilmiştir (Norman Fransızcası Guillaume idi). 1066’daki Norman Fethi’nin ardından William, bir süre için Britanya’daki en popüler kişi adı haline gelmiştir.

6. Wilson- Wilson, İngilizce konuşulan dünyada yaygın olan ve birkaç farklı kökeni olan bir İngiliz, İskoç ve Kuzey İrlanda soyadıdır. Bu isim, popüler bir ortaçağ ismi olan Will’in patronimik formundan türetilmiştir.

7. Johnson- İsmin kendisi, verilen John adının bir patronimidir ve kelimenin tam anlamıyla “John’un oğlu” anlamına gelir. Yuhanna ismi Latince Johannes’ten türemiş olup Yunanca Ἰωάννης Iōannēs ile İbranice יוחנן Yohanan’dan türemiştir ve “Yahova’nın kayırdığı” anlamına gelmektedir.

8. Davies- Davies, Galler kökenli bir soyadıdır. Başlangıcına ilişkin iki ana teori vardır ve bunların ikisi de kesin olarak kanıtlanmamıştır. İlk teori, günümüzde Carmarthenshire’da bulunan bir ortaçağ Galler krallığının adı olan “Dyfed “in bozulmuş hali olabileceğini belirtir; ancak krallığın adının kökeni tartışmalıdır; geleneksel inanış, üçüncü yüzyılda güçlü İrlandalı Déisi hanedanı tarafından kurulduğu veya başka bir şekilde Demetae halkının adından türediği yönündedir. Bir soyadı olarak “Dyfed” ve ilgili ilk isim “Dafydd” 12. yüzyıldan itibaren ortaya çıkmaktadır ve ikincisi genellikle İngilizceye “David” olarak çevrilmiştir. İkinci teori ise soyadının doğrudan Galler’in koruyucu azizinin de adı olan İbranice ” Davud ” isminden türemiş olabileceğini iddia etmektedir.

9. Robinson- Robin’in oğlu. Robin unisex bir isim ve soyisimdir. Aslen Ro- (hrod, Eski Germence, “şöhret” ve berht, “parlak” anlamına gelir) önekinden ve -in (Eski Fransızca küçültme) sonekinden türetilen Robert’in küçültülmüş bir erkek adı veya takma adıydı.

10. Wright-Wright, İngiltere kökenli bir meslek soyadıdır. ‘Wright’ terimi, MS 700 civarında Eski İngilizce ‘wryhta’ veya ‘wyrhta’ kelimesinden gelir ve ahşap işçisi veya şekillendiricisi anlamına gelir. Daha sonra herhangi bir meslek çalışanı (örneğin, bir shipwright gemi inşa eden bir kişidir) haline geldi ve bir İngiliz aile adı olarak kullanıldı.

İskoçya

1. Smith- Demirci anlamına gelen bu isim, Eski İngilizcede metal işleyen kişi anlamına gelen smið ya da smiþ sözcüğünden türemiş olup, smite sözcüğünün Eski İngilizcedeki biçimi olan smitan sözcüğüyle bağlantılıdır ve aynı zamanda vurmak anlamına da gelmektedir (17. yüzyıl başlarında İncil İngilizcesinde olduğu gibi: “to smite” = vurmak fiili). Eski İngilizce smiþ sözcüğü Proto-Germence smiþaz sözcüğünden gelmektedir. Smithy, Eski İngilizce sözcük Proto-Germence smiðjon kökünden gelen smiðē sözcüğünden alıntıdır. Smith’in mesleki bir soyadı olarak kullanımı Anglo-Sakson dönemine kadar uzanmaktadır.

2. Brown- İsmin çoğu geçtiği yer, bir bireyin ten rengi, saç rengi veya giydiği kıyafetle ilgili bir lakaptan türetilmiştir. Bu lakap Eski İngilizce brun, brūn; Orta İngilizce brun, broun; veya Eski Fransızca brun kelimelerinden türetilmiştir.

3. Wilson- Wilson, İngilizce konuşulan dünyada yaygın olan ve birkaç farklı kökeni olan bir İngiliz, İskoç ve Kuzey İrlanda soyadıdır. Bu isim, popüler bir ortaçağ ismi olan Will’in patronimik formundan türetilmiştir.

4. Robertson- Robert’in oğlu. Robert adı Proto-Germence *Hrōþi- “şöhret” ve *berhta- “parlak” (Hrōþiberhtaz) sözcüklerinden türetilmiş eski bir Cermen adıdır. Eski Hollandaca Robrecht ve Eski Yüksek Almanca Hrodebert (Hruod (Eski İskandinavca: Hróðr) “ün, şan, şeref, övgü, şöhret” ve berht “parlak, ışık, parlayan” sözcüklerinin bir bileşimi).

5. Thomson- Thomson, “Thom’un oğlu, Thomp, Thompkin veya Thomas’ın başka bir küçültmesi” anlamına gelen, kendisi de “ikiz” anlamına gelen Aramice תום veya Tôm’dan türetilmiş bir soyadıdır.

6. Campbell- Campbell, Galce cam (“eğri”) ve beul (“ağız”) köklerinden türemiş bir İskoç soyadıdır ve ” yamuk ağız” veya “alaycı ağızlı” anlamına gelen bir lakap olarak ortaya çıkmıştır.

7. Stewart- Stewart bir İskoç soyadıdır ve aynı zamanda isim olarak da kullanılır. Muhtemelen eski İngilizce’de ev halkı anlamına gelen “stig” ve bekçi anlamına gelen “weard” sözcüklerinin bileşimi olan “stigweard” sözcüğünden ya da Galce’de kâhya anlamına gelen Stiùbhart sözcüğünden türemiştir. Alternatif yazılışları Stuart, Steward ve Steuart.

8. Anderson, “Ander/Andrew’in oğlu” anlamına gelen bir soyadından türemiştir (kendisi de “erkek” veya “erkekçe” anlamına gelen Yunanca “Andreas” isminden türemiştir).

9. Scott- Scott, İskoç kökenli bir soyadıdır. İlk olarak 1120 yılında Holyrood Abbey ve Selkirk’ün kuruluşunu kaydeden tüzükte adı geçen Uchtredus filius Scoti’ye, 10. yüzyılda Peeblesshire’a yerleşen sınır Atlı klanlarına ve Buccleuch Dükü’nün aile soyuna atfedilir.

10. Murray- Murray, iki farklı etimolojiye sahip hem İskoç hem de İrlandalı bir soyadıdır. İskoç versiyonu, Orta Çağ Galcesi Muireb (veya Moreb) kelimesinin İngilizceleştirilmiş hali olan Moray kelimesinin yaygın bir varyasyonudur; buradaki b, v olarak telaffuz edilmiştir, dolayısıyla Moravia olarak Latinceleştirilmiştir. Bu isimler İskoçya’da Moray Firth’in güney kıyısındaki bölgeyi ifade etmektedir. Murray, İskoçların Moray kelimesini telaffuz ediş biçiminin doğrudan transliterasyonudur. Murray yazılışı Moray olan coğrafi bölge için kullanılmaz, ancak özellikle İskoç göçmenler arasında soyadının en yaygın şekli haline gelmiştir, öyle ki Murray soyadı artık orijinal Moray soyadından çok daha yaygındır.

Yorum bırakın